“Bij het kopen van een huis kan het gebeuren dat mensen vooraf wel een wensen- en eisenlijstje hebben gemaakt, maar vervolgens vallen voor een huis dat zaken heeft die niet op dat lijstje stonden”, vertelt Gonschorrek. Meestal laten we ons verleiden door materiële zaken. “Een kookeiland bijvoorbeeld. Stond niet op het lijstje, maar is toch een fantastische toevoeging? Wat we vergeten, is dat dat meestal ten koste gaat van dingen die wél op het lijstje stonden.”

Het geluk van materiële zaken, zoals een kookeiland, is vaak van korte duur, legt Gonschorrek uit. “Aan dat soort dingen zijn we snel gewend, terwijl we het geluk van immateriële zaken - zoals ruimte of buren - veel langer voelen. En omgekeerd geldt hetzelfde: bepaalde immateriële zaken kunnen ons ongelukkig of gestrest maken als ze niet voldoen. Het geluk van immateriële zaken is doorgaans dus veel duurzamer.”

Een van de grootste miscalculaties die kopers maken, is het onderschatten van het effect van reistijd. “Stel, dat huis met kookeiland heeft ook een half uur extra reistijd. Als iemand daar dan toch voor valt, zal hij dat voor zichzelf rechtvaardigen met redenaties als ‘Wat maakt dat half uurtje extra reizen nou uit?’ Maar onderzoek heeft uitgewezen dat mensen nou juist aan reistijden slecht kunnen wennen en dat het hen diep ongelukkig maakt. Het kan leiden tot nervositeit, stress en oververmoeidheid. Inmiddels weten we: hoe korter de reistijd, hoe gelukkiger mensen zijn. Daar kan geen kookeiland tegenop.”

Zo maak je betere keuzes in het aankoopproces:

Maak voordat je op huizenjacht gaat een wensen- en eisenlijst. Noteer wat je belangrijk vindt en waar het huis aan moet voldoen. Bedenk ook wat je prettig vindt in je huidige woning: de vanzelfsprekende dingen kun je nog wel eens gaan missen als ze straks ontbreken! Vergeet immateriële zaken zoals reistijd en buurt niet.

Breng prioritering aan. De must-haves zijn de onmisbare onderdelen en komen bovenaan op je lijst. Onmisbaar zijn zaken die je in de problemen brengen als ze niet voldoen of als ze afwezig zijn. Een slaapkamer te weinig kan problemen geven. De nice-to-haves komen onderaan.

Spreek de must-haves hardop uit naar vrienden en familie. Zo committeer je jezelf meer aan je eigen eisen.

Bekijk alleen huizen die aan de must-haves voldoen. Zo voorkom je dat je je laat leiden door de nice-to-haves en immateriële zaken.

Houd je gevoel in toom bij een bezichtiging. Stel je open voor alles wat je ziet en ervaart, maar ga de boel niet in je hoofd inrichten. Want dan ga je je onbedoeld al committeren aan het huis en kun je een volgende woning niet meer even onbevangen bekijken.

Bescherm je harde eisen. Laat je niet meevoeren door de haast die men je misschien probeert op te leggen of door het spelletje dat je brein met je wil spelen. Als iets niet voldoet aan je wensen- en eisenlijstje, is het gewoon niet jouw huis (of je lijstje klopt niet).